OSINT, ili Špijuniranje na kauču

Ilustrativna fotografija

Leo Švarc piše o novom obliku špijunaže, koji se brzo razvio zahvaljujući novim tehnologijama i pod uticajem događaja u Ukrajini, u ostatku sveta: „Džastin Peden, student druge godine na Univerzitetu u Alabami, pod pseudonimom Intel Krab, postao je izvor informacija o raspletu rata između Ukrajine i Rusije. Iz svoje sobe u domu 20-godišnjak gleda satelitske snimke, TikTok video snimke i bezbednosne kanale, deleći rezultate kao što su pokreti trupa i modeli aviona, a već ima više od 220.000 pratilaca na Tviteru.

Prema Pedenu, oko 20 miliona ljudi čita njegove postove. A to je počeo da radi sa 13 godina, kada je Krim postao ruski. Peden je napravio Twitter nalog pretvarajući se da živi u Donbasu kako bi odatle komunicirao sa Ukrajincima (putem Google Translate). Veruje se da se danas objave Justina Pedena aktivno koriste za analizu situacije od strane obavještajne službe Ukrajine. Peden je postao jedna od najvidljivijih figura u inteligenciji otvorenog koda (OSINT) na Twitteru.

Zapravo, OSINT (Open Source INTelligence) – open source intelligence – odavno je poznat. Mnogo pre interneta, tvrdi Leo Švarc, obaveštajne agencije širom sveta dobile su 80 odsto podataka iz otvorenih izvora: novina, intervjua, radio i televizijskih programa. Postoji dobro poznata priča o tome kako je krajem pedesetih CIA saznala za šemu elektrifikacije Urala za preduzeća u nuklearnoj industriji zahvaljujući fotografiji u časopisu „Ogonyok“.

U eri mreža, pretraga i obrada otvorenih, uslovno otvorenih i polu otvorenih informacija postala je razvijena grana informacionog rada pod nazivom OSINT (Open Source INTelligence). Tehnike i alati otvorene inteligencije su javno dostupni. Često najefikasniji špijuni danas nisu oni koji kradu tajne iz sefova stranih ambasada ili regrutni agenti, već IT specijalisti koji sede kod kuće na kauču ispred kompjutera.

Najčešće, oni čak i ne znaju krajnji cilj potrage, monotono rade na praćenju običnih tema, a već rezultati njihovog rada postaju materijal za analitičare sledećeg nivoa. Prema rečima stručnjaka, istraživači OSINT-a deluju na periferiji sukoba najmanje od 2014. godine, češljajući slobodno dostupne resurse kao što su Google Maps i servis satelitskih snimaka Maxar Technologies.

Ove metode postale su posebno rasprostranjene posle početka oružanog sukoba u Ukrajini. „Specijalizovani Tviter nalozi kao što su Intel Crab, Calibre Obscura, Aurora Intel zadivili su javnost gladnom informacija analizom kretanja tokom ruske invazije, koristeći nove dostupne tehnologije za otkrivanje ključnih akcija u realnom vremenu“, piše Leo Švarc.

Ciaran O’Konor, analitičar Instituta za strateški dijalog, smatra da su mnogi navijači OSINT-a počeli svoje aktivnosti građanskim ratom u Siriji 2011. Istraživači OSINT-a koriste informacije dostupne svima. Zajednica ovih specijalista deli savete o tome gde da pronađu informacije, kako da ih analiziraju za identifikaciju tokena, kao što su geolokacije i serijski brojevi. Nakon korišćenja  za praćenje bilo čega, od vojnih aktivnosti do tokova oružja, istraživači objavljuju svoja otkrića na platformama društvenih medija kao što su Discord, Twitter i Facebook* (zabranjeni u Rusiji).

CIA, piše italijanski list Giornale, već dugo ima nezvanični moto: „Ako nije tajna, nije važno“, ali je prelazak na prikupljanje informacija iz otvorenih izvora poništio ovo pravilo. Pojava interneta, društvenih mreža, metodologija za prikupljanje satelitskih snimaka, koja se radikalno promenila u poslednjih 10 godina, otvorila je mogućnosti za slobodan pristup fotografijama visoke rezolucije koje su snimile privatne kompanije, postala je pravi „zemljotres“ za obaveštajne podatke, koji je promenio način na koji se podaci prikupljaju i upravljaju.

„Jedan i neobavezni posmatrač opremljen jednostavnim pametnim telefonom koji postavlja video voza sa tenkovima na mrežu, geolokacijom, često se ispostavi da je efikasniji izviđač od nekoga ko je u stanju da zapleni tajnu prepisku ili operativne naloge“, ističe Giornale.

OSINT u SAD vodi svoje poreklo od stvaranja Službe za praćenje stranog emitovanja (FBMS). Godine 1996. Aspin-Brown komisija (Komisija o ulozi i mogućnostima američke obavještajne zajednice) izjavila je da bi pristup SAD otvorenim izvorima trebao biti „glavni prioritet“ za finansiranje. U julu 2004. godine, Komisija za istragu 11. septembra preporučila je stvaranje posebne obavještajne agencije za prikupljanje i analizu informacija iz otvorenih izvora. U martu 2005. Iračka obaveštajna komisija preporučila je da CIA stvori kancelariju otvorenog koda.

Kao rezultat toga, u novembru 2005. godine, američki direktor Nacionalne obaveštajne službe najavio je stvaranje DNI centra za prikupljanje „informacija dostupnih sa interneta, baza podataka, štampe, radija, televizije, videa, geoprostornih podataka, fotografija i komercijalnih slika.“ Centar je apsorbirao ranije postojeću CIA-inu službu za strance (FBI), osnovanu 1941. godine. Zatim, nakon 11. septembra, Zakon o reformi obavještajne službe i prevenciji terorizma spojio je FBI i druge službe u Predstavništvo direktora nacionalne obaveštajne službe, stvarajući Open Source Enterprise.

Ulaže u alate koji pomažu u prikupljanju i analizi OSINT-a i privatnog biznisa. Na primer, In-Q-Tel, firma CIA venture capital u Arlingtonu, Virdžinija, pomaže kompanijama da razviju alate za praćenje i prediktivnu analizu zasnovane na vebu. Verovatno, ovaj izvor finansira i aktivnosti IT specijalista koji „sede na sofama“ u Ukrajini.

 

 

Izvor: Novine.Info

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena. Neophodna polja su označena *

Back to top button