Da li će romska mahala izgrađena na Jevrejskom groblju u Nišu biti raseljena?
Gradski zvaničnici Niša još jednom su najavili da bi romska mahala u takozvanom naselju Stočni trg, izgrađena na Jevrejskom groblju, mogla biti raseljena, a groblje pretvoreno u memorijalni kompleks.
Ovakve najave su se mogle čuti godinama, pa i decenijama unazad, ali je sve ostajalo na rečima, pošto je, kako se govorilo, nedostajala politička volja, ili novac, ili imovinsko-pravni preduslovi, ili sve zajedno.
„Nijedna generacija nije uspela da reši problem u ovoj mahali, pre svega da raseli ljude, odnosno da za njih obezbedi stanove, a da se Jevrejsko groblje pretvori u neku vrstu memorijalnog kompleksa. Koliko ćemo mi u tome uspeti, vreme će pokazati, jer problem nije lako rešiv. Preduslov za rešenje je da se žitelji ovog naselja dogovore šta žele, pa da mi krenemo u projektovanje određnih kuća i zgrada za njihove potrebe”, rekla je gradonačelnica Niša, koja je sa saradnicima obišla Stočni trg.
Ona je dodala da su predstavnici Grada “ušli u određene pregovore sa romskom zajednicom”, kako bi se pronašla dobra lokacija u gradu gde će biti napravljeni stanovi za socijalno stanovanje i “tim ljudima obezbedio život u boljim uslovima”.
“To smo već uradili u naselju Crvena Zvezda, gde su se ljudi dogovorili da žele da žive normalno u 21. veku, da ne žele da žive na tuđem zemljištu, u nelegalnim kućama i udžericama“, rekla je ona.
Ona je kazala da bi Grad, takođe, morao da obezbedi da sakupljači sekundarnih sirovina “taj posao i dalje obavljaju, ali na jedan civilizovaniji način“.
“Već smo mnogo puta razgovarali sa izraelskim ambasadorom i pojedinim nevladinim organizacijama i oni su spremni da pomognu kako bi se ovaj prostor na kojem je Jevrejsko groblje, nakon raseljenja, pretvorio u memorijalni kompleks”, rekla je ona.
Prema dostupnim podacima, romska mahala na Stočnom trgu zauzima više od trećine površine Jevrejskog groblja čiji kompleks obuhvata 32 ara.
Nekadašnje udžerice i kuće od kartona podignute iznad grobova Jevreja koji su nekada živeli u Nišu vremenom su zamenili objekti od čvrstog materijala.
Naselje ima struju, vodu i kanalizaciju, i dosta problema u vezi sa tim.
Još uvek nije legalizovano.
Nastalo je 1924. ili 1925. godine, kada je tu bilo naseljeno pet ili šest porodica, a danas je na tom mestu više od 280 kuća, piše portal Roma world.
Jevrejsko groblje za koje malo ko zna
Na Jevrejskom groblju je evidentirano oko 1100 sačuvanih spomenika, a pretpostavka je da je ono staro više od 250 godina, govore dostupni podaci, a prenose mediji.
Na tom mestu sahranjivani su Jevreji koji su živeli u Nišu i Prokuplju.
Najstariji spomenik podignut je 1781. godine, a tu se nalazi i nadgrobna ploča niškog rabina Rahamim Naftali Gedalje.
Sahranjivanje je obavljano do oslobođenja u Drugom svetskom ratu 1944. godine, kada je Niš skoro u potpunosti ostao bez sugrađana Jevreja.
Jevrejskom groblju, inače spomeniku kulture, danas se ne može prići, zapušteno je i malo ko zna da se nalazi na tom mestu.
Izvor: Danas.rs